Η ΠΛΗΡΗΣ ΚΑΤΑΓΡΑΦΗ ΚΑΙ ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΕΠΙΘΕΤΩΝ - ΕΤΥΜΟΛΟΓΙΑ-ΠΡΟΕΛΕΥΣΗ-ΙΣΤΟΡΙΚΟ-ΚΑΤΑΓΩΓΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΕΠΙΘΕΤΩΝ ΚΑΙ ΟΝΟΜΑΤΩΝ - ΣΥΝΕΧΗΣ ΕΡΕΥΝΑ ΚΑΙ ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ - ΟΛΑ ΤΑ ΕΠΙΘΕΤΑ ΕΧΟΥΝ ΚΑΠΟΙΑ ΣΗΜΑΣΙΑ - ΤΑ ΕΠΩΝΥΜΑ ΜΑΣ ΕΙΝΑΙ ΦΟΡΕΑΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ, ΠΑΡΑΔΟΣΗΣ, ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΑΛΗΘΕΙΑΣ - ΚΑΙ ΒΕΒΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ - Η ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΗ ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΣΥΛΛΟΓΗ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΕΠΩΝΥΜΩΝ - ΚΑΛΗ ΔΙΑΣΚΕΔΑΣΗ ΣΤΟΥΣ ΦΙΛΙΣΤΟΡΕΣ ΚΑΙ ΦΙΛΟΜΑΘΕΙΣ ΑΝΑΓΝΩΣΤΕΣ.
ΚΑΛΩΣ ΗΛΘΑΤΕ ΣΤΟ ΙΣΤΟΛΟΓΙΟ ΜΑΣ

Κυριακή 29 Ιουνίου 2014

"Στων Ψαρών την ολόμαυρη ράχη"

"Στων Ψαρών την ολόμαυρη ράχη" - Η σφαγή και η τραγωδία του 1824


Image
Το 1824 ο σουλτάνος Μαχμούτ βρισκόταν σε αδυναμία να καταστείλει την Επανάσταση. και ζήτησε τη βοήθεια του υποτελούς του Μεχμέτ Αλή Πασά της Αιγύπτου. --Το Μάρτιο του 1824 προχωρά σε συμφωνία με τον Μεχμέτ Αλή Αλή ο οποίος ζήτησε και πήρε Κρήτη και Κύπρο τοποθέτησε το θετό γιο του, Ιμπραήμ, διοικητή της Πελοποννήσου. Οι Έλληνες, βρίσκονταν σ΄ έναν ακόμη εμφύλιο πόλεμο.

Οι Τουρκοαιγύπτιοι πίστευαν ότι αν δεν καταστρεφόταν ο ελληνικός στόλος και δεν εξουδετερώνονταν οι ναυτικές βάσεις των Ελλήνων, δεν θα ήταν δυνατό να ευδοκιμήσουν χερσαίες επιχειρήσεις. ‘Ετσι αποφασίσθηκε, ο αιγυπτιακός στόλος υπό τον Χουσεΐν να προσβάλλει την Κάσο και ο τουρκικός υπό τον Χοσρέφ Πασά τα Ψαρά.

Τα Ψαρά, ήταν η τρίτη ναυτική δύναμη της Ελλάδας, μετά την Ύδρα και τις Σπέτσες, με ονομαστούς πυρπολητές, όπως ο Παπανικολής, ο Κανάρης και ο Πιπίνος. Ο Χοσρέφ είχε εντολή από τον σουλτάνο να “εξαφανίσει” τα Ψαρά.

Το πρωί της 20ης Ιουνίου ο τουρκικός στόλος απέπλευσε από το Σίγρι Μυτιλήνης με προορισμό τα Ψαρά. Απετελείτο από 176 πλοία (πολεμικά και φορτηγά) και 12 χιλιάδες άνδρες (τούρκους και τουρκαλβανούς). Η τουρκική αρμάδα έφθασε στον αβαθή ορμίσκο Κάναλος. Έπειτα από ισχυρό κανιοβολισμό, οι Τούρκοι πέτυχαν την απόβαση των αγημάτων τους.

Οι κάτοικοι του νησιού ανέρχονταν σε 30.000, οι 7.000 ντόπιοι και οι υπόλοιποι πρόσφυγες από τη Χίο και τις ακτές της Μικράς Ασίας. Το υπερασπίζονταν 1.300 Ψαριανοί, 700 πάροικοι και 1027 μισθοφόροι από τη Μακεδονία και τη Θεσσαλία.

Οι μαχητές των Ψαρών έκαναν μία σειρά λαθών με πρώτο ότι δεν χρησιμοποίησαν καθόλου το στόλο τους.

Οι Τούρκοι του Χοσρέφ κατέβαλαν μέσα σε δύο μέρες το νησί. Τα όσα ακολούθησαν ήταν απίστευτα τραγικα.

Μόνη εστία αντίστασης παρέμεινε το Παλαιόκαστρο, η οχυρή θέση που δεσπόζει της Χώρας. Οι υπερασπιστές του, ανάμεσά τους και πολλά γυναικόπαιδα, αμύνθηκαν σθεναρά εναντίον 6.000 Τούρκων που τους πολιορκούσαν. Όταν η αμυντική γραμμή τους έσπασε και το φρούριο πλημμύρισε από Τούρκους, ο Αντώνιος Βρατσάνος έβαλε φωτιά στην πυριταδοποθήκη για να μην πέσουν στα χέρια των εισβολέων.

Η καταστροφή και η σφαγή υπήρξε τρομερή. Από τους 30.000 κατοίκους του νησιού, οι 18.000 θανατώθηκαν ή πουλήθηκαν ως σκλάβοι. Από αυτή τη τραγωδία ο ο εθνικός ποιητής Διονύσιος Σολωμός έγραψε:

Στων Ψαρών την ολόμαυρη ράχη
περπατώντας η Δόξα μονάχη
μελετά τα λαμπρά παλληκάρια
και στην κόμη στεφάνι φορεί
γινωμένο από λίγα χορτάρια
πούχαν μείνει στην έρημη γη. 

http://www.onalert.gr/stories/ston-psaron-tin-olomayri-raxi-i-sfagi-kai-i-tragodia
 
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ ""Στων Ψαρών την ολόμαυρη ράχη""

Τα ελληνικά νησιά και η προέλευση των ονομασιών τους


Ξέρατε ότι ο Νάξος ήταν ο θρυλικός ηγεμόνας των πρώτων αποίκων του ομώνυμου νησιού; Το ίδιο ήταν και ο Πάρος, για την Πάρο, ο Θάσος για την Θάσο, ο Ζάκυνθος για την Ζάκυνθο και ο Κέφαλος για την Κεφαλονιά.
 
Γνωρίζατε ότι Κρήτη ονομαζόταν μία από τις νύμφες των Εσπερίδων, που φύλαγαν τα χρυσά μήλα στον κήπο των θεών, στη χώρα του Άτλαντα; Η δε Σύμη ήταν μία άλλη νύμφη, συζύγου του Γλαύκου, πρώτου κάτοικου του νησιού, ενώ ο Φολέγανδρος ήταν γιος του Μίνωα.
 
Το ότι έπαιξε η αρχαία ιστορία ρόλο στην ονομασία των Ελληνικών νησιών δεν μας κάνει εντύπωση. Ενδιαφέρον, όμως, παρουσιάζουν ονόματα νησιών που η ιστορία τους προσπερνά μία εμβληματική - και πιθανώς μυθική - φιγούρα. Όπως τα παρακάτω:
 
Σύρος: Το όνομα Σύρος προέρχεται από τους πρώτους κατοίκους του νησιού, τους Φοίνικες. Σήμερα υπάρχουν δύο εκδοχές για την ονομασία αυτή. Σύμφωνα με την πρώτη, το όνομα προέρχεται από τη λέξη «ουσύρα» που σημαίνει ευτυχής, ενώ σύμφωνα με τη δεύτερη, προέρχεται από το «συρ» που σημαίνει βράχος.
 
Σκύρος: Το νησί πήρε την ονομασία του από το άγριο πετρώδες έδαφός του. «Σκίρον» ή «σκύρον» σημαίνει «συντρίμμια πέτρας».
 
Ανάφη: Η Ανάφη διατήρησε αναλλοίωτο το όνομά της από την αρχαιότητα και μάλιστα από την αρχαία μυθολογία. Σύμφωνα με αυτήν, οι Αργοναύτες επιστρέφοντας στη πατρίδα τους από την Κολχίδα έπεσαν σε καταιγίδα και παρασύρθηκαν στο ανοικτό πέλαγος, όπου ναυαγοί πλέον στη θάλασσα άρχισαν να εκλιπαρούν τον θεό Απόλλωνα να τους σώσει.
 
Ο Απόλλωνας ανταποκρινόμενος στις εκκλήσεις τους διέχυσε φως υπό μορφή κεραυνού οπότε είδαν μπροστά τους να ξεπροβάλει από τη θάλασσα ολόκληρο νησί το οποίο κατάφεραν να προσεγγίσουν.
 
Εκεί οι Αργοναύτες ανήγειραν βωμό προς τιμή του Απόλλωνα του «Αιγλήτη» (= αυτού που λάμπει, Αίγλη) και ονόμασαν το νησί Ανάφη (εκ του ρήματος αναφαίνω).
 
Μύκονος: Η ονομασία Μύκονος, γνωστή από αρχαία νομίσματα και επιγραφές, αποδόθηκε από την παράδοση στον επώνυμο ήρωα Μύκονο, απόγονο του μυθικού βασιλιά της Δήλου Ανίου, γιου του Απόλλωνος και της νύμφης Ροιούς, κόρης του Διονύσου.
 
Σαντορίνη: Το όνομα της νήσου «Θήρα» προέρχεται από τον αρχαίο Σπαρτιάτη Θήραν που αποίκησε πρώτος το νησί. Το δε όνομα «Σαντορίνη», όμως, προέρχεται από τους διερχόμενους Φράγκους Σταυροφόρους οι οποίοι κατά το πέρασμα τους στέκονταν για ανεφοδιασμό κοντά σε εκκλησία της Αγίας Ειρήνης (Σάντα Ειρήνη) η οποία υπήρχε στο νησί.
 
Ικαρία: Υπάρχουν διάφορες θεωρίες για την προέλευση της ονομασίας του νησιού. Μία από αυτές αναφέρεται στην φοινικική ρίζα «-καρ» και στον λαό των Κάρων, της Μικράς Ασίας.
 
Σύμφωνα με την ελληνική μυθολογία, όμως, το νησί ονομάζεται Ικαρία από τον μύθο του θρυλικού Ικάρου, που με τον θάνατό του εκεί έδωσε το όνομά του στο Ικάριο πέλαγος.
 
Σκιάθος: Το όνομα της Σκιάθου, φημολογείται ότι προέρχεται από τις λέξεις «σκιά» και «Άθως», καθώς το νησί βρίσκεται γεωγραφικά -και μεταφορικά- στην σκιά του Αγίου Όρους.
 
Αλόννησος: Το όνομα Αλόννησος δόθηκε επί Όθωνα, το 1838, με πρόταση του τότε Υπουργείου Εσωτερικών σε αντικατάσταση του προηγουμένου ονόματος Λιαδρόμια ή Ηλιοδρόμια, καθώς έτσι αναφερόταν στη Διοικητική διαίρεση της Ελλάδας του 1828.
 
Από μετέπειτα έρευνα αυτό διαπιστώθηκε ως λάθος, δεδομένου ότι κατά την αρχαιότητα η Αλόννησος ήταν άλλο νησί (άγνωστο το ποιο). Παρά ταύτα το όνομα παραμένει ως έχει για το νησί, το οποίο κατά τους αρχαίους Έλληνες λέγονταν «Ίκος».
 
Λήμνος: Η λέξη Λήμνος κατά μία εκδοχή -των φοινικιστών- είναι φοινικική και σημαίνει λευκή, άσπρη, λαμπερή. Όμως ουδεμία σχέση μπορεί να έχουν αυτές οι ονομασίες με το ηφαιστειογενές νησί.
 
Άλλες εκδοχές υποστηρίζουν πως το όνομα Λήμνος προέρχεται είτε από την ομηρική λέξη «λήιον», που προσδιορίζει το σπαρμένο χωράφι, τον αγρό, ή από τις αρχαίες ελληνικές λέξεις «ληίς» (που σημαίνει κοπάδι) + «μήλο» (που σημαίνει πρόβατο), δηλαδή νήσος κοπαδιών αιγοπροβάτων.
 
Η τελευταία αυτή εκδοχή φέρεται και η επικρατέστερη, επειδή η Λήμνος είναι το πεδινότερο νησί του Αιγαίου με μεγάλη παραγωγή αγροτικών και κτηνοτροφικών προϊόντων, ήδη από την αρχαιότητα.
 
Λέρος: Το μεγαλύτερο μέρος της Λέρου είναι σχετικά επίπεδο και με χαμηλά βουνά (το υψηλότερο σημείο είναι το Κλειδί 320 μ.). Για αυτό το νησί πήρε το όνομά του από την αρχαία ελληνική λέξη «λέρος» που σημαίνει ομαλός, επίπεδος.
 
Ρόδος: Από την αρχαία εποχή έχει επικρατήσει ο συσχετισμός του ονόματος με το ομώνυμο λουλούδι, ιερό στον θεό Ήλιο. Γι’αυτό και τα νομίσματα της Ρόδου παρίσταναν από το ένα μέρος του κεφάλι του Ήλιου και από το άλλο το Ρόδον.
 
Κέρκυρα: Σύμφωνα με πολλούς μελετητές το όνομα οφείλεται στην νύμφη Κέρκυρα, κόρη του ποταμού Ασώπου. Ο θεός Ποσειδώνας αγάπησε την όμορφη κοπέλα, την έφερε στο νησί και του έδωσε το όνομά της. Από τον έρωτά τους έφερε στη ζωή τον Φαίακα, τον μυθικό γενάρχη των Φαιάκων.
 
Πολλοί μελετητές πιστεύουν ότι ο μύθος της νύμφης Κέρκυρας συνδέεται ετυμολογικά με την λέξη «κορυφώ» από την ακρόπολη που βρίσκεται απέναντι από το σημερινή πρωτεύουσα. Από την λέξη «κορυφώ» προήλθε στην συνέχεια η λατινογενής ονομασία Corfu, με την οποία είναι γνωστό το νησί στο εξωτερικό.
 
Κύθηρα: Αρκετές φορές τα Κύθηρα άλλαξαν ονομασία. Οι κατά καιρούς ηγεμόνες του νησιού του προσέδιδαν διάφορα ονόματα. Τον μεσαίωνα λεγόταν Κυθουρία και Τσερίγο ή Τσιρίγο, όνομα που του έδωσαν οι Ενετοί ναυτικοί.
 
Λεγόταν και Φοινικούντα κάποτε, γιατί πολύ παλιά υπήρξαν τα Κύθηρα αποικία των Φοινίκων. Η ονομασία «Κύθηρα» τους δόθηκε από την Αφροδίτη, την προστάτιδα του νησιού κατά την αρχαιότητα, που εδώ την έλεγαν Κυθήρια ή Κυθέρεια, από το ρήμα «κεύθω», το οποίο σημαίνει «κρύπτω τον έρωτα στην κοιλία».
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ "Τα ελληνικά νησιά και η προέλευση των ονομασιών τους"

Διάλεξη του Ν. Λυγερού με θέμα: "Ο Απόστολος Παύλος και η διαχείριση κρίσεων". Βέροια, 28/06/2014



ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ "Διάλεξη του Ν. Λυγερού με θέμα: "Ο Απόστολος Παύλος και η διαχείριση κρίσεων". Βέροια, 28/06/2014 "

Σάββατο 28 Ιουνίου 2014

Ιστορικά ανέκδοτα του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη

Ιστορικά ανέκδοτα του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη (1770-1843)
----Ο θρυλικός «Γέρος του Μωριά» γεννήθηκε στην Παλαιά Μεσσηνία. Να πως τον περιγράφει ο Βλαχογιάννης: 'Οψη «αδύνατη και μαυρειδερή' μάτια βαθουλά, ματιά σκληρή και δυνατή' μεγάλο μουστάκι μαύρο, γερακωτή μεγάλη μύτη' μαλλιά μακρυά κυματιστά. Μικρό κόκινο φέσι στραβοφορεμένο. Τέλος, πρόσωπο που χτυπάει και ξαφνίζει, και που του κάκου θα γύρευε κανείς να βρη σ' έναν Ευρωπαίο το ταίρι του».
--Οι Αρβανίτες έτρεμαν κυριολεκτικά το Κολοκοτρωναίκο σπαθί. Γι' αυτό κι' ο φοβερώτερος όρκος τους ήταν: -Να μη γλυτώσω απ' το σπαθί του Κολοκοτρώνη!.

----Πόσο μεγάλη είναι η χώρα που γεννήθηκες; τον ρώτησε κάποιος 'Αγγλος περιηγητής. -'Εχει διακόσιους φούρνους! είπε γελώντας ο Κολοκοτρώνης. (Κάθε σπίτι στα χωριά έχει και δικό του φούρνο).
-----Μια γυναίκα του ζήτησε κάποια χάρη: -Αφέντη μου, τού'λεγε, κάνε μου αυτό το καλό, και σκλάβα σου να γένω! -Τί λες, μωρή ζουρλή; Εμείς για τη λευτεριά πολεμούμε κι' εσύ θέλεις να γίνης σκλάβα μου; -------Του είπαν κάποτε: -Κολοκοτρώνη, η πατρίδα θα σε ανταμείψη. -Το ξέρω, απάντησε' εμένα θα πρωτοεξορίση.
----- Κάποτε φιλοξένησε εν γνώσει του το φωνιά του αδερφού του, ο οποίος νόμιζε ότι δεν τον ξέρει ο «Γέρος». -Παιδί μου! λέει η μάνα του, δίνεις να φάει ψωμί ο φονιάς του παιδιού μου; -Σώπα μάννα' είπε ο στρατηγός. Αυτό είναι το καλύτερο μνημόσυνο του σκοτωμένου.
--------Από τη στιγμή, που ο Κολοκοτρώνης ανακατεύτηκε στην πολιτική, έχασε τα νερά του. Πολύ γρήγορα όμως κατάλαβε το σφάλμα του και ξαναγύρισε στ' άρματα. Διηγόταν μάλιστα και το ακόλουθο μύθο, για να δείξη πως την έπαθε, όταν πήγε να γίνη πολιτικός: 'Ενας λύκος άρπαξε ένα αρνί από το μαντρί και πήγε παραπέρα να το φάει. -Κυρ λύκο, θα με φας, το ξέρω, είπε το αρνί. Γι' αυτό όμως το καλό, κάνε μου και μένα αυτή τη χάρη: τραγούδα μου λιγάκι, γιατί έχεις πολύ γλυκιά φωνή και μένα μου αρέσουν τα τραγούδια. 'Αφησε ο λύκος το αρνί κι άρχισε να ουρλιάζη. Τον άκουσαν τότε τα σκυλιά και τον πήραν στο κυνηγητό. Είδε κι έπαθε, ώσπου να γλυτώσει. Τότε στάθηκε ψηλά στη ράχη κι αγναντεύοντας το μαντρί είπε: -Τί ήθελα εγώ να κάμω τον τραγουδιστή; Καλά να πάθω!. 'Ελεγε κι αυτόν το μύθο: Η κουκουβάγια είχε βρωμίσει πολύ τη φωλιά της κι αποφάσισε να κατοικήση αλλού. Της λέει τότε ο κούκος: -Του κάκου βασανίζεσαι, όσο παίρνεις μαζί σου και τον πισινό σου.
---------Οι μεγάλοι καπεταναίοι της Επαναστάσεως είχαν διάφορα παρατσούκλια μεταξύ τους.
Τον Οδυσσέα Ανδρούτσο τον έλεγαν Γερο-Χουλιάρα για τις πονηριές και τα τερτίπια του' Γέροντα έλεγαν τον Γκούρα για την φρονιμάδα του' Γύφτο έλεγαν τον Κολοκοτρώνη για το χρώμα του' Γύφτο έλεγαν και τον Καραϊσκάκη.

---------Καταδιωκόμενος ο Κολοκοτρώνης από τα κυβερνιτικά στρατεύματα στον εμφύλιο πόλεμο του 1825, στάθηκε κάτω από μια καρυδιά να ξεκουραστή. Και μονολογούσε λυπημένος: -Τί έχεις, καρυδιά μου, και παραπονιέσαι; Μη σε πετροβολάνε τα παιδιά; Είναι γιατί έχεις τα καρύδια... * (Γνωστή και η λαϊκή παροιμία: «Το δέντρο πώχει τον καρπό όλο πετροβολιέται».
---------Ο Κολοκοτρώνης σχολίασε τη δολοφωνία του Καποδίστρια με τον ακόλουθο μύθο: Κάποτε, λέει, τα γαϊδούρια πήραν την απόφαση να σκοτώσουν το σαμαρά, για ν' απαλλαγούν απ' τα σαμάρια κι απ' το φορτίο, που τους έβαζαν οι άνθρωποι. 'Ετσι κι έγινε. Αμέσως όμως κατόπιν πήραν την πρωτοβουλία τα καλφάδια (οι μαθητευόμενοι) του σαμαρά, μα δεν ήξεραν να κάμουν καλή τη δουλειά, γιατί έχασαν το μαστορά τους. 'Ετσι τα κακοφτιαγμένα σαμάρια άρχισαν να χτυπάνε και να πλυγώνουν τα δυστυχισμένα γαϊδούρια, που δεν άργισαν να καταλάβουν ότι με την ανόητη πράξη τους έπεσαν από το κακό στο χειρότερο...
-----------Στον 'Οθωνα, ο οποίος τον ρώτησε τι γνώμη είχε για το νέο πανεπιστήμιο, που άρχισε να χτίζεται, απάντησε: -Να σας πω, μεγαλειότατε' μου φαίνεται ότι τούτο εδώ -κι έδειξε το Πανεπιστήμιο- δεν έπρεπε να κτισθή κοντά σε κείνο -κι έδειξε το Παλάτι' διότι φοβούμαι ότι τούτο θα φάει εκείνο..
-----'Ελεγε «Οι 'Ελληνες είναι τρελλοί, αλλά έχουν θεόν φρόνιμον».
--------Μετά την καταδίκη του τον πληροφόρησαν ότι ο βασιλιάς του χαρίζει τη ζωή και τον αφήνει μόνο... 20 χρόνια φυλακή. -Θα γελάσω το βασιλιά! Δεν θα ζήσω τόσους! Αποκρίθηκε.

   http://douridasliterature.com/history.html
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ "Ιστορικά ανέκδοτα του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη "

ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΕΠΩΝΥΜΑ ΑΠΟ ΠΑΡΑΤΣΟΥΚΛΙΑ

KAΛΑΜΟΥΓΚΑΝΑΣ. από το καλαμουγκάνι (καλάμι-canna), το καλάμι όπου τυλίγεται το νήμα.
ΚΑΛΙΚΟΥΝΗΣ. καλκούνι (Κύθηρα) η τάπα του βαρελιου.
ΚΑΛΙΤΣΟΥΝΑΚΙΣ. καλιτσούνι ειδ. τυρόπιτας, Κρήτη. αλλού γλυκίσματα.
ΚΑΝΑΒΟΣ. καναβή ειδ. αγριόπαπιας, μα και ξύλινος σκελετός για το πρόπλασμα του τεχνίτη από κερί ή από πηλό.
ΚΑΝΟΥΤΟΣ. κανούτος λύκος
ΚΑΠΕΡΩΝΗΣ. καπερόνα ειδ. κάπας.
ΚΑΡΤΣΟΝΑΚΗΣ. καρτσόνι, κάλτσα μάλλινη
ΚΑΣΤΟΡΧΗΣ. καστόρχι, ύφασμα.
ΚΑΤΡΑΜΑΔΟΣ. κατραμωμένος (βενετς. μετοχη), κατράμι, η πίσσα που αλείβουν τα πλοία.
ΚΟΘΡΗΣ ΚΟΘΟΡΝΟΣ. κόθρος, κοθρί, κόθρα, κομμάτι ψωμί, πίτα, κοσκινόγυρος, λαιμαριά ξύλινη για τα γιδοπρόβατα, απομεινάρι ψωμιού στο τραπέζι. κοθρής ζητιάνος από το κόθουρος (Μακεδ) κόθουρνος (Θράκη)
ΚΟΡΦΙΤΗΣ (Χαλκιδική). όπως λένε και τα τελευταία καρπούζια, που βγαίνουν στην κορυφή της καρπουζιάς, πριν να ξεραθεί
ΚΟΥΛΟΥΚΟΥΝΤΗΣ. ίσως όπως και το Κολοκοτρώνης, με β’ συνθετικό το κοντός.
ΚΟΥΡΚΟΥΛΑΣ. κουρκουλώ κυλιούμαι (κούρκουλας ονομάζεται σε μερικές γνώσεις ο παπάς).
ΚΟΥΡΚΟΥΜΕΛΗΣ. κούρκουμα, ανακούρκουδα.
ΚΟΥΣΚΟΥΡΑΣ ΚΟΥΣΚΟΥΡΗΣ. σημαίνει το κούσκουρας κατά τόπους φλύαρος, πετρωδικός τόπος, αργιλότοπος.
ΚΟΥΤΡΟΥΛΗΣ. κουτρουλής, κούτρουλος, φαλακρός, κασίδης ή και ξουρισμένος σύρριζα.
ΚΟΥΡΜΟΥΛΗΣ. κουρμούλι κορμός δέντρου, χαμόδεντρου.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ "ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΕΠΩΝΥΜΑ ΑΠΟ ΠΑΡΑΤΣΟΥΚΛΙΑ"

ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΩΝ ΠΛΗΘΥΣΜΩΝ ΤΗΣ ΜΙΚΡΑΣ ΑΣΙΑΣ ΤΟ 1922

ΠΟΣΟΙ ΗΤΑΝ ΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΚΑΙ ΟΙ ΤΟΥΡΚΟΙ ΣΤΗΝ ΜΙΚΡΑ ΑΣΙΑ ΤΟ 1912;

Ένα από τα κυριότερα επιχειρήματα όσων κατέκριναν και κατακρίνουν την Μικρασιατική Εκστρατεία είναι ότι η Μικρά Ασία κατοικούνταν στη συντριπτική πλειοψηφία της από Τούρκους, ότι οι Έλληνες ήταν μια μικρή μειονότητα και συνεπώς δεν είχε δικαίωμα το ελληνικό έθνος να ζητήσει τμήμα της Μικρασίας. Παρακάτω θα εξετάσoουμε το κατά πόσο αληθεύει η άποψη για "τουρκική Μικρά Ασία".

Πληθυσμιακά στοιχεία για την Μικρά Ασία. Από το βιβλίο του Γεώργιου Κ. Σκαλιέρη "Λαοί και Φυλαί της Μικράς Ασίας" πρώτη έκδοση Ιούνιος 1922, επανέκδοση από τις εκδόσεις ΡΗΣΟΣ, 1990, αντιγράφουμε το συνολικό πληθυσμό κατά φυλές κι εθνότητες, σε Μικρά Ασία και σε Αρμενία/Κουρδιστάν, όπως ήταν πριν την αρχή των εκτοπισμών και διωγμών κατά των Χριστιανών από το Οθωμανικό κράτος, στα 1913:
Μικρά Ασία , Εθνικότητα ή φυλή ,Πληθυσμός
1
ΕΛΛΗΝΕΣ (Ορθόδοξοι, Δυτικοί, Μελχίτες, Διαμαρτυρόμενοι, Έλληνες πολίτες) 2.660.316
2
ΑΡΜΕΝΙΟΙ (Γρηγοριανοί, Δυτικοί, Προτεστάντες) 637.268
3
ΚΟΠΤΕΣ ΚΑΙ ΛΑΤΙΝ ΡΑΓΙΑΣΗ 10.019
4
ΤΣΙΓΚΑΝΟΙ 78.221
5
ΙΟΥΔΑΙΟΙ 56.970
6
ΟΘΩΜΑΝΟΙ ΤΟΥΡΚΟΙ 1.802.697
7
ΜΟΥΣΟΥΛΜΑΝΟΙ ΚΡΗΤΕΣ 53.926
8
ΜΟΥΣΟΥΛΜΑΝΟΙ ΓΙΟΥΡΟΥΚΟΙ 1.291.861
9
ΜΟΥΣΟΥΛΜΑΝΟΙ ΚΙΖΙΛ-ΜΠΑΣ 384.834
10
ΜΟΥΣΟΥΛΜΑΝΟΙ ΔΕΡΒΙΣΙΔΕΣ 173.825
11
ΜΟΥΣΟΥΛΜΑΝΟΙ ΛΥΚΙΑΣ 95.000
12
ΜΟΥΣΟΥΛΜΑΝΟΙ ΠΙΣΙΔΙΑΣ 85.000
13
ΜΟΥΣΟΥΛΜΑΝΟΙ ΛΥΚΑΟΝΙΑΣ 70.040
14
ΜΟΥΣΟΥΛΜΑΝΟΙ ΠΑΜΦΥΛΙΑΣ 90.004
15
ΜΟΥΣΟΥΛΜΑΝΟΙ ΑΦΣΑΡΟΙ 225.000
16
ΜΟΥΣΟΥΛΜΑΝΟΙ ΚΑΠΠΑΔΟΚΙΑΣ 95.000
17
ΜΟΥΣΟΥΛΜΑΝΟΙ ΤΡΟΥΚΜΕΝΗΔΕΣ 95.000
18
ΜΟΥΣΟΥΛΜΑΝΟΙ ΒΙΘΥΝΙΑΣ 200.000
19
ΜΟΥΣΟΥΛΜΑΝΟΙ ΜΕΣΟΧΑΛΔΗΝΟΙ 80.000
20
ΜΟΥΣΟΥΛΜΑΝΟΙ ΛΑΖΟΙ 125.000
21
ΜΟΥΣΟΥΛΜΑΝΟΙ ΣΑΝΝΟΙ 303.955
22
ΜΟΥΣΟΥΛΜΑΝΟΙ ΜΙΓΓΡΕΛΟΙ-ΑΜΠΧΑΖΟΙ 210.510
23
ΜΟΥΣΟΥΛΜΑΝΟΙ ΓΕΩΡΓΙΑΝΟΙ 55.000
24
ΜΟΥΣΟΥΛΜΑΝΟΙ ΑΝΖΑΡΙΤΕΣ 64.000
25
ΜΟΥΣΟΥΛΜΑΝΟΙ ΖΕΫΜΠΕΚΕΣ 39.880
26
ΜΟΥΣΟΥΛΜΑΝΟΙ ΑΛΒΑΝΟΙ 5.300
27
ΜΟΥΣΟΥΛΜΑΝΟΙ ΠΟΜΑΚΟΙ 85.823
28
ΜΟΥΣΟΥΛΜΑΝΟΙ ΚΙΡΚΑΣΙΟΙ 433.582
29
ΚΟΥΡΔΟΙ 119.834
30
ΜΟΥΣΟΥΛΜΑΝΟΙ ΕΚ ΒΟΣΝΙΑΣ-ΕΡΖΕΓΟΒΙΝΗΣ 64.462
31
ΣΥΡΟΙ ΧΡΙΣΤΙΑΝΟΙ 67.744
32
ΔΥΤΙΚΟΙ 30.397
33
ΜΟΥΣΟΥΛΜΑΝΟΙ ΤΑΤΑΡΟΙ-ΠΕΡΣΕΣ 78.518
ΣΥΝΟΛΟ 9.868.706

(ΤΟΥΡΚΙΚΑ ΒΙΛΑΕΤΙΑ) ΑΡΜΕΝΙΑ ΚΑΙ ΚΟΥΡΔΙΣΤΑΝ
1
ΑΡΜΕΝΙΟΙ 860.000
2
ΚΟΥΡΔΟΙ 855.000
3
ΤΟΥΡΚΜΟΜΑΝΟΙ 40.000
4
ΜΟΥΣΟΥΛΜΑΝΟΙ ΚΙΖΗΛ ΜΠΑΣ 242.580
5
ΤΟΥΡΚΟΙ 30.500
6
ΕΛΛΗΝΕΣ 31.214
7
ΜΟΥΣΟΥΛΜΑΝΟΙ ΚΙΡΚΑΣΙΟΙ 27.500
8
ΧΡΙΣΤΙΑΝΟΙ ΣΥΡΟΙ 9.990
9
ΜΟΥΣΟΥΛΜΑΝΟΙ ΣΥΡΟΙ 8.000
10
ΧΑΛΔΑΙΟΙ (ΧΡΙΣΤΙΑΝΟΙ) 25.020
11
ΧΡΙΣΤΙΑΝΟΙ ΙΑΚΩΒΙΤΕΣ 28.744
12
ΓΕΖΙΤΕΣ (μεταξύ Ισλάμ και Χριστιανισμού) 17.263
13
ΚΟΠΤΕΣ ΤΣΙΓΚΑΝΟΙ 3.988
14
ΝΕΣΤΟΡΙΑΝΟΙ 92.000
15
ΞΕΝΟΙ ΗΜΕΔΑΠΟΙ 4.986
16
ΛΑΤΙΝΟΙ 18
17
ΙΟΥΔΑΙΟΙ 6.506
18
ΞΕΝΟΙ 1.220
19
ΛΟΙΠΟΙ ΜΟΥΣΟΥΛΜΑΝΟΙ 366.000
ΣΥΝΟΛΟ 2.644.140
Σύνολο πληθυσμού Μικρασίας και τουρκικής Αρμενίας-Κουρδιστάν: 12.512.846

Οι Τούρκοι (Οθωμανοί και λοιπές τουρκόφωνες μουσουλμανικές φυλές) συνολικά είναι: 6.940.060, δηλαδή μόλις το 55,46% του συνολικού πληθυσμού. Αυτό το ποσοστό εννοούν οι Έλληνες μαρξιστές όταν μιλάνε περί Μικρασίας-Αρμενίας-Κουρδιστάν ως το "καθαρά Τουρκικό μέρος της οθωμανικής αυτοκρατορίας";

Οι Έλληνες, Αρμένιοι, Κούρδοι, Νεστοριανοί και λοιποί Χριστιανοί συνολικά δίνουν 5.401.167, δηλαδή 43,16% του πληθυσμού. Αυτό το 45% του πληθυσμού της "Ασιατικής Τουρκίας" έπρεπε, σύμφωνα με τους Έλληνες διεθνιστές και λοιπές προοδευτικές δυνάμεις να συνεχίσει να ανέχεται τη βαρβαρότητα τις διώξεις και τις γενοκτονίες εκ μέρους των Τούρκων, του άλλου μισού πληθυσμού, απλά και μόνο επειδή ο Λένιν είχε συμμαχήσει με τον Κεμαλισμό;
Δεν είχαν αυτοί δικαίωμα στο να απαλλαχθούν από τον τουρκικό ζυγό; Μιλάμε για πεντέμισυ εκατομμύρια ανθρώπους στα 1913, που με τον ρυθμό άυξησης του πληθυσμού στην Ανατολία σήμερα θα ήταν 30 εκατομμύρια.

Ε, αυτοί έπρεπε να σφαγούν για χάρη της "προοδευτικής κεμαλικής Τουρκίας", και η απελευθερωτική εκστρατεία των Ελλήνων να αποκληθεί "ιμπεριαλιστική".

Κι ας μην πουν τίποτε για "σφαγές του Ελληνικού στρατού εις βάρος των Τούρκων". Παρεκτροπές φυσικά υπήρξαν. Ειδικότερα κατά την άτακτη υποχώρηση του στρατού μας. Δε μπορούν όμως αυτές οι παρεκτροπές, αφενός ούτε αριθμητικά να συγκριθούν με τις σφαγές που διενήργησαν οι Τούρκοι μεταξύ 1914-1922, αλλά αφετέρου ούτε και να συγκριθούν (όντας μη προμελετημένες) με την προμελετημένη γενοκτονία που είχε σχεδιασθεί και εκτελεσθεί από τις ηγεσίες του τουρκικού κράτους εις βάρος των χριστιανών υπηκόων του. "Οι Χριστιανοί της Τουρκίας πρέπει ή να εκτουρκιστούν ή να διωχθούν", είχαν αποφασίσει οι Νεότουρκοι συνέχεια των οποίων ήταν ο Κεμαλισμός. ΟΛΟΙ ΟΙ ΧΡΙΣΤΙΑΝΟΙ, Έλληνες και Αρμένιοι.

Πώς τολμάνε να μην παραδέχονται αρκετοί το ότι η σφαγή ενός και πλέον εκατομμυρίων Ελλήνων δεν ήταν γενοκτονία; Άντε ένας άντε δύο να έπεσαν τυχαία στις κάνες των όπλων του Κεμάλ, αλλά ένα εκατομμύριο; Υπενθυμίζω: από τα 3,2 εκατομμύρια που ζούσαν το 1912 σε Α.Θράκη και Μ.Ασία, γύρισαν εδώ περί το 1,6εκατομμύρια (1,28 το 1923 και οι υπόλοιποι πιο πριν), έφυγαν στη Ρωσία περί τις 200.000-300.000, έμειναν στην Κωνσταντινούπολη περί τις 150.000, άρα σφάχτηκαν 1.200.000.
 Πώς γίνεται να αντιπαραβάλονται οι ενέργειες ενός στρατού που έκαιγε καλύβες όντας υπό άτακτη υποχώρηση με τις προσχεδιασμένες και προμελετημένες ενέργειες ενός κράτους που ήθελε να εκτουρκίσει ή να σφάξει το 40 % των υπηκόων του, και μάλιστα το έλεγε επίσημα; Πώς είναι δυνατόν να γίνεται λόγος για 200.000 νεκρούς Τούρκους από τον Ελληνικό στρατό (που είχε 30.000 απώλειες) τη στιγμή που αυτός και αριθμητικά λίγος μέσα στο χάος της τεράστειας Μικρασίας ήταν, αλλά και συνεχώς πολεμούσε ώστε δεν είχε χρόνο για γενοκτονίες;
Πώς γίνεται να εξισώνουν κάποιες μεμονωμένες ενέργειες ενός ατάκτως οπισθοχωρούντα και εν πλήρη διαλύσει στρατού με μια προμελετημένη γενοκτονία, εν ψυχρώ πραγματοποιούμενη; Γνωρίζουν άραγε πως τη στιγμή που η Σμύρνη έπλεε στο αίμα, των μουσουλμάνων της Β. Ελλάδας δεν πειράχτηκε ούτε μια τρίχα της κεφαλής τους, ενώ θα μπορούσε κάλλιστα το ελληνικό κράτος να απειλήσει ή να εφαρμόσει αντίποινα εναντίον τους ώστε ο Κεμάλ (και οι προκάτοχοί του, από το 1915 και μετά) να σταματήσει τις σφαγές των Μικρασιατών; Εμείς όμως δεν κάναμε τέτοια πράγματα.

Σε ένα πόλεμο γίνονται αρκετά άσχημα πράγματα, όμως γενικεύσεις που εξισώνουν θύμα και θύτη, και μάλιστα παραγνωρίζουν το ιστορικό υπόβαθρο της συμπεριφοράς του θύματος (οι Τούρκοι επί αιώνες έσφαζαν άοπλους Ρωμιούς, είναι λογικό κάποτε να σφάξουν και οι Ρωμιοί, αλλά η μια σφαγή διαφέρει από την άλλη: το θύμα εκδικείται, ενώ ο θύτης που επί αιώνες έσφαζε δεν έχει καμιά δικαιολογία) είναι απαράδεκτες.

Είναι σαν να εξισώνεται ο αντισημιτισμός των Παλαιστινίων που υπέφεραν και υποφέρουν από το Ισραήλ, με τον αντισημιτισμό των Ναζί στους οποίους τίποτε δεν έφταιξαν οι Εβραίοι.

Στο συνέδριο του κόμματος των Νεοτούρκων, τον Οκτώβριο του 1911 είχε αποφασισθεί: "Η Τουρκία πρέπει να γίνει μια ουσιαστικά μουσουλμανική χώρα(..) Αργά ή γρήγορα πρέπει να επιτευχθεί η ολοκληρωτική οθωμανοποίηση (διάβαζε τουρκοποίηση) όλων των υπηκόων της αυτοκρατορίας.

Είναι πάντως ξεκάθαρο πως αυτό δε μπορεί να επιτευχθεί με την πειθώ και ως εκ τούτου πρέπει να προσφύγουμε στην ένοπλη βία (..)Πρέπει να αρνηθούμε στις άλλες εθνότητες το δικαίωμα να έχουν δικές τους οργανώσεις. Κάθε μορφή αποκέντρωσης συνιστά προδοσία της Τουρκικής Αυτοκρατορίας.
ΟΙ ΑΛΛΕΣ ΕΘΝΟΤΗΤΕΣ ΕΙΝΑΙ ΑΜΕΛΗΤΕΑ ΠΟΣΟΤΗΤΑ. (..)"
Ξέρω βέβαια, κανείς δεν έχει στα χέρια του τα διατάγματα του εμπρησμού της Σμύρνης ή των διωγμών μεταξύ 1915-1922 οπότε οι διεθνιστές μας έχουν κάθε δικαίωμα να αρνούνται πως έγινε γενοκτονία. Και εις ανώτερα.

Όσο για το κύριο επιχείρημα των αντιεθνικιστών που κατακρίνουν την Μικρασιατική Εκστρατεία, το "έστω, ας δεχτούμε, ότι είχαμε δίκαιο να πάει ελληνικός στρατός στη Σμύρνη-Ιωνία. Γιατί επήγαμε να κατακτήσουμε την Άγκυρα;", αυτό φανερώνει την πλήρη άγνοιά τους για τα δεδομένα της εποχής. Απαντούμε: απλούστατα, για να κρατηθεί η Σμύρνη ελληνική, έπρεπε να κατανικηθεί ο κεμαλισμός. Δια της εκστρατείας προς την Άγκυρα-Σαγγάριο δεν ετίθετο θέμα κατάκτησης των περιοχών αυτών ούτε όλης της Μικρασίας, αλλά θέμα οριστικής αποσόβησης του κινδύνου για τη Σμύρνη. Καθώς ο κεμαλισμός συνεχώς και ενδυναμωνόταν, ήταν βέβαιο ότι θα αμφισβητούσε ένοπλα την ελληνική κυριαρχία σε Σμύρνη και Α. Θράκη.
Δεν έπρεπε να εξασφαλιστεί μια για πάντα η Ελλάδα από την αμφισβήτηση των ελληνικότατων αυτών περιοχών; Υπήρχαν δύο τρόποι να το κάνουμε αυτό. Είτε θα περιμέναμε στα όρια της Ιωνίας, 150-200 χλμ ανατολικά της Σμύρνης, να ενδυμωθεί κι άλλο ο Κεμάλ, να στρατολογήσει κι άλλους Τούρκους (ειδικά από τις περιοχές από τις οποίες θα αποσύρονταν ο ελληνικός στρατός), είτε θα επιτιθέμεθα στον Κεμάλ προσπαθώντας να τσακίσουμε το κεφάλι του φιδιού.
Οι τότε ιθύνοντες διάλεξαν το δεύτερο σχέδιο, καθώς το πρώτο τους φάνηκε πως θα προκαλούσε φθορές στον ελληνικό στρατό: ο Κεμάλ, εάν η Ελλάδα περιοριζόταν μόνη της στην στενότατη και μικρή ζώνη κατοχής της Ιωνίας, θα μπορούσε να συγκεντρώσει τεράστιες ποσότητες στρατού σε απόσταση 100-200 χλμ από την Ιωνία προκαλώντας "ασφυξία" και είτε δια του αντάρτικού του είτε εξαναγκάζοντας μας να παρακολουθούμε 200 .000 στρατό έτοιμο να επιτεθεί όποτε θελήσει σε μια στενότατη ζώνη. Το δίλημμα ήταν τραγικό, ωστόσο δεν πρέπει οι κακόπιστοι αντιεθνικιστές να μας πείσουν ότι σκοπός της εκστρατείας προς την Άγκυρα ήταν η κατάκτηση όλης της Τουρκίας.

Ψεύδονται ασύστολα όταν ισχυρίζονται ότι δεν καταλαβαίνουν γιατί βαδίσαμε προς Άγκυρα.
Ακόμη κι αν δεχτούμε ότι η εκστρατεία προς την Άγκυρα ήταν στρατιωτικό λάθος, επαναλαμβάνουμε το κύριο επιχείρημα υπέρ της απελευθέρωσης της Ιωνίας το 1920: Ποιος ψεύτης, αλήθεια, από αυτή τη δράκα αντιεθνικιστών, θα τολμούσε να ισχυριστεί ότι
Α) η Σμύρνη και η ενδοχώρα της δεν ήταν ελληνικότατες περιοχές και ποιος απατεώνας μπορεί να ισχυριστεί ότι
Β) οι σφαγές κατά των Ελλήνων από τους Τούρκους το 1922 ήταν αποτέλεσμα απλώς και μόνο ή κυρίως της παρουσίας ελληνικού στρατού στη Μικρά Ασία κι ενδεχομένως των βιαιοτήτων που διέπραξαν Έλληνες στρατιώτες;
Σφαγές και γενοκτονίες κατά των Μικρασιατών είχαν ξεκινήσει από τα 1915-1916, προτού πατήσει καν Έλληνας στρατιώτης το πόδι του στην Μικρά Ασία, πολύ καν σκεφτεί κανείς εκστρατεία στην Άγκυρα. Δεν είναι λοιπόν "καλά να πάθουμε" οι σφαγές που υπεστήκαμε τον Αύγουστο του 1922 στη Σμύρνη και γενικά στη Μ. Ασία. Δεν ήταν "δίκαια εκδίκηση των Τούρκων". Ήταν συνέχεια των σφαγών του 1915-1918, και γι' αυτό επήγαμε επιπλέον στην Μικρά Ασία το 1920 (εκτός από το να απελευθερώσουμε ελληνικότατες περιοχές): για να μην επαναληφθούν τα γεγονότα του 1915-1918.
Το ότι απέτυχε παταγωδώς η τότε ηγεσία στους δύο αυτούς στόχους διόλου δεν μειώνει το δίκαιο του εγχειρήματος.

Εύλογη η ένσταση πως τα παραπάνω πληθυσμιακά στοιχεία είναι ίσως νοθευμένα για λόγους εθνικού ελληνικού συμφέροντος. Ο Γ. Σκαλιέρης στην αρχή του βιβλίου αυτού παραθέτει στατιστικά στοιχεία ξένων: Ο Malte-Brun στην "Geographie Universelle" 1875 (tom. V) γράφει "Η Μ.Ασία έχει 8-9 εκ. κατοίκων εξ ων τα 5 είναι Μουσουλμάνοι και οι άλλοι Έλληνες Ορθόδοξοι." Ο M. Ph. Le Bas στο Asia Mineure 1878 γράφει "Οι Έλληνες κι οι Αρμένιοι της Μικράς Ασίας ανέρχονται σε 3 εκατομμύρια, οι μουσουλμάνοι σε πέντε. Αν αφαιρεθούν οι Κούρδοι και τα νομαδικά φύλα, οι Τούρκοι ούτε εις τέσσερα εκατομμύρια φτάνουν".
Ο Γάλλος αξιωματικός L. Lamouche, που επισκέφτηκε ως μέλος επίσημης αποστολής την Τουρκία, στο L' organisation Militaire de l' Empire Ottoman γράφει "Οι Τούρκοι δεν υπερβαίνουν τα 38% του πληθυσμού της χώρας". Ο Fontanier στο Voyages en Orient, Paris 1829 γράφει "γίνεται λόγος περί Τουρκικής πλειονοψηφίας ενώ αυτή δεν υπάρχει". Ο Τούρκος Refik Nevzad στο La Federation Ottomane, Paris 1915 λέει πως οι Τούρκοι μαζί με τους εξοθωμανισθέντες ανέρχονται στο 44,8%. Τέλος, η συμφωνία μεταξύ των Τουρκων και των εν Τουρκια ελληνικών πολιτικών οργανώσεων στις αρχές του 1912 κάνει λόγο για 2,5 εκατομμύρια Έλληνες στη Μικρα Ασία (μαζί με τα σαντζάκια Αδάνων και Αντάκιας), οπότε τα 2,66 εκατομμύρια που αναφέρει ο Σκαλιέρης δεν απέχουν και πολύ από την αλήθεια.
Τη συμφωνία αυτή είχαν δεχθεί όχι τίποτα παρακατιανοί Τούρκοι, αλλά ο τότε Μέγας Βεζύρης Κιαμήλ Πασάς, ο τότε καθηγητής συνταγματικού δικαίου μετέπειτα εν Ρώμη αντιπρόσωπος της Κεμαλικής Εθνοσυνέλευσης Αρίφ Μπέης, Στρατάρχες, πολλοί στρατιωτικοί και αριστοκράτες Τούρκοι. Και είχαν μάλλιστα υποσχεθεί για περισσότερες έδρες, δηλαδή πως υπήρχε περισσότερος των 2,5 εκατομμυρίων πληθυσμός Ελληνικός στην Μικρά Ασία.

ΠΗΓΗ: porta_aurea
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΕΛΛΗΝΩΝ ΔΙΚΤΥΟ………………2009 μ.Χ
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ "ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΩΝ ΠΛΗΘΥΣΜΩΝ ΤΗΣ ΜΙΚΡΑΣ ΑΣΙΑΣ ΤΟ 1922"

Η τέχνη της αρωματοποιίας στην Αρχαία Ελλάδα


Αρχαία Αρώματα: τα είδη και οι μέθοδοι επεξεργασίας

Η αρωματοποιία αποτελούσε έναν κλάδο ξεχωριστό, που απαιτούσε δεξιοτεχνία, εφευρετικότητα, αλλά και την απαραίτητη μυστικότητα. Επρόκειτο για μια σπουδαία τέχνη για την οποία γράφτηκαν ποικίλα αρχαία συγγράμματα, με περιεχόμενο θεραπευτικό, καλλωπιστικό και επικουρικό. Οι αρχαίοι διέκριναν τα αρώματα σε δύο κατηγορίες. Σε αυτά που βρίσκονταν σε υγρή κατάσταση, τα έλαια, και στα παχύρρευστα και στερεά, τις αλοιφές. Τα ρήματα που χρησιμοποιούσαν αντίστοιχα ήταν το χρίω και το αλείφω, ενώ συναντάται επίσης το ξεραλοίφειν για επάλειψη σε στεγνό και όχι υγρό σώμα. Τα αρωματικά έλαια χαρακτηρίζονται ως ευώδη.


Οι αρχαίοι συγγραφείς όπως ο Αθήναιος, ο Ιπποκράτης, ο Ξενοφών, ο Ηρόδοτος, ο Αριστοτέλης, ο Θεόφραστος και άλλοι, αναφέρουν λεπτομέρειες σε σχέση με τα αρχαία αρώματα από λουλούδια, τα οποία έπαιρναν το όνομά τους είτε από το αρωματικό φυτό από το οποίο παράγονταν είτε από το όνομα του παρασκευαστή τους. Το μεγαλείον για παράδειγμα, διάσημο άρωμα της Εφέσου, πήρε το όνομά του από τον Μέγαλλο από τη Σικελία. Τα πιο γνωστά αρχαία ελληνικά αρώματα ήταν το ίρινον, ελαιόλαδο με εκχυλίσματα από ρίζες ίριδας, το νάρδον, το βάλσαμο, η στακτή το αυθεντικό βάλσαμο μύρου, το μελίνιο από κυδωνέλαιο, το ρόδιο μία διάσημη αλοιφή από τη Ρόδο από εκχύλισμα τριαντάφυλλου μαζί με άλλα αιθέρια έλαια, τοτύλιον έλαιον και άλλα.

Πολλές πόλεις μάλιστα ήταν ταυτισμένες με την παραγωγή συγκεκριμένων αρωμάτων και αλοιφών, όπως η Κύζικος περίφημη για το άρωμα της ίριδας, η Κως για το άρωμα μαντζουράνας και μήλων, η Φάσηλης για το ρόδο της κ.τ.λ.

Οι αρχαίοι συχνά εισήγαγαν αρώματα από την Ανατολή, τα οποία μάλιστα ασκούσαν σ’ αυτούς μία ιδιαίτερη γοητεία. Αρώματα, όπως το βρενθείον το ονομαστό άρωμα των Λυδών με μυρωδιά μόσχου και λεβάντας, το οποίο σκεύαζαν σε μικρά αγγεία, τα λυδία, το σούσινο το αρωματικό λάδι κρίνων από τα Σούσα, το μενδήσιο από τη Μέντη στο Νείλο, από λάδι βαλάνου αρωματισμένο με λάδι πικραμύγδαλων, όπως και το μετόπιο, μία ακριβή αρωματική κρέμα από την Αίγυπτο. Επίσης από τον 6ο αιώνα ήδη εισήγαγαν λάδι φοίνικα από την Ναύκρατη του Νείλου, κρίνο, λωτό και άνιθο από την Αίγυπτο και σίλφιο από τη Λιβύη από το οποίο παρασκεύαζαν ναρκωτικές, φαρμακευτικές αλοιφές, ως αντίδοτο κατά των δηλητηριάσεων. Τις εμπορικές σχέσεις με την ανατολή ευνόησαν ιδιαίτερα οι κατακτήσεις του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Από κει οι Έλληνες προμηθεύονταν καινούργια αρώματα και είδη καλλωπισμού. Η βιομηχανία των αρωμάτων έφτασε δε στο αποκορύφωμά της στην πτολεμαϊκή Αίγυπτο.

Μυρεψεία – Σκεύη και Μέθοδοι Επεξεργασίας των προϊόντων

Στο Μινωικό και Μυκηναϊκό πολιτισμό πρέπει να υπήρχαν πολλά μυρεψεία, χώροι παρασκευής προϊόντων καλλωπισμού, αλοιφών και αρωμάτων. Τέτοια στοιχεία εντοπίστηκαν στο ανάκτορο της Ζάκρου (α΄ μισό 15ου αιώνα), στο ανάκτορο της Πύλου (τέλη 13ου αιώνα), στην Οικία του Λαδεμπόρου, αλλά και στην Οικία των Σφιγγών στις Μυκήνες.
Στα μυρεψεία αυτά και κυρίως σ’ αυτό της Ζάκρου, βρέθηκε πλήθος αγγείων, κυάθια, κύπελλα, αγγεία κοινής χρήσης, σταμνοειδή, ευρύστομα καδοειδή, αλλά και ολόκληρες σειρές από πύραυνα, θυμιατήρια δηλαδή με διάτρητο πόδι και άνοιγμα για την τοποθέτηση του κάρβουνου, πυριατήρια, καλύμματα χυτρών, ηθμοί (σουρωτήρια), τριποδικές χύτρες, πήλινη σχάρα, σκεύη που στο σύνολό τους χρησιμοποιούνταν για την παρασκευή εκχυλισμάτων αρωματικών βοτάνων.

Γενικώς τα σκεύη που χρησιμοποιούνταν για την παραγωγή καλλυντικών προϊόντων και αρωμάτων ήταν:

  • Τα γουδιά και οι τριπτήρες, για το κομμάτιασμα ή το άλεσμα του καρπού ή για την επεξεργασία άλλων υλών, όπως το θρυμμάτισμα των ανόργανων υλικών για τα χρώματα
  • Οι λεκάνες, για την παραγωγή του κρασιού ή του λαδιού
  • Η ασάμινθος, η μπανιέρα δηλαδή, για το μούλιασμα των λουλουδιών μέσα σε νερό, λάδι ή λίπος για την εξαγωγή του αρώματός τους
  • Οι χύτρες, για το βράσιμο του λαδιού με σκοπό την παρασκευή του αρώματος
  • Τα μυροδοχεία, τα αγγεία στα οποία συσκεύαζαν το έτοιμο προϊόν, τα οποία είχαν διάφορα σχήματα, ονόματα, αλλά και διακόσμηση
  • Τα θυμιατήρια, τα λεγόμενα πύραυνα ή πυριατήρια

Σε σχέση με τις μεθόδους επεξεργασίας που πιθανόν χρησιμοποιούσαν οι αλοιφοποιοί της μινωικής και μυκηναϊκής εποχής, δεν έχουμε σαφείς γραπτές μαρτυρίες αλλά ούτε και άλλες αρχαιολογικές πληροφορίες. Ο Διοσκουρίδης του 1ου αι. μ.Χ. περιγράφει λεπτομερώς τη μέθοδο παρασκευής αρωματικών λαδιών, η οποία από τους ερευνητές θεωρείται πως θα πρέπει πιθανόν να ήταν ίδια με αυτή και των προγενέστερων εποχών (Demateria medica 1.43-55):

“Η επεξεργασία γινόταν σε δύο στύψεις. Σκοπός της πρώτης ήταν να καταστήσει το λάδι δεκτικό στο άρωμα των λουλουδιών και των φύλλων που θα προσέθεταν αργότερα. Κατά την πρώτη φάση λοιπόν παρασκεύαζαν μία αλοιφή από κονιορτοποιημένες ρίζες καλάμου, σχοίνου και κύπειρου, αναμεμειγμένες με νερό ή κρασί και την έβραζαν σε λάδι. Μετά σούρωναν το λάδι και το άφηναν να κρυώσει. Η δεύτερη στύψη αποτελούνταν από το βούτηγμα στο κρύο λάδι, εκείνων των λουλουδιών ή των φύλλων που θα έδιναν το τελικό άρωμα. Στο τέλος προσέθεταν τεχνικό χρώμα, αλάτι για τη συντήρηση ή μπαχαρικά”.

Η απόσταξη με τη σημερινή της έννοια δεν ήταν γνωστή στην αρχαιότητα. Οι μέθοδοι για την εξαγωγή αρώματος ήταν η εξαγωγή αρώματος από λουλούδια με εμποτισμό και η έκθλιψη – στύψη.
Στην πρώτη περίπτωση τα πέταλα των λουλουδιών απλώνονταν σε ζωικό λίπος ή λάδι και αντικαθίσταντο με νέα μέχρι το λίπος να κορεστεί από το άρωμά τους. Μέσα σ’ αυτό το λάδι ή το λίπος, που πιθανόν να ήταν ζεστό, τα λουλούδια θα έπρεπε να παραμείνουν για να μουλιάσουν. Από αυτή τη διαδικασία προέκυπτε έπειτα μία μυραλοιφή στην οποία έδιναν σχήμα σφαίρας ή κώνου και τη χρησιμοποιούσαν στις γιορτές και τον καλλωπισμό.

Στην έκθλιψη ή στύψη τα άνθη ή οι σπόροι τοποθετούνταν σε λινά υφάσματα υπό μορφή σάκου με θηλιές στις δύο απολήξεις οι οποίες στρέφονταν αντιθετικά ή ακολουθούσαν την ίδια διαδικασία του πιεστηρίου, όπως για την παρασκευή του κρασιού και του λαδιού.
Στην όλη διαδικασία θα χρησιμοποιούνταν επίσης η ρητίνη του λαδάνου, του στύρακος, της μαστίχας, του κέδρου και του πεύκου. Τα υλικά θα πρέπει να ανακατεύονταν στις κατάλληλες ποσότητες, στη σωστή σειρά και θερμοκρασία, ενώ στο μείγμα θα προστίθετο και μία ορυκτή χρωστική ουσία. Τις αλοιφές θα πρέπει να τις έβραζαν.

Οι Μινωίτες γνωρίζουμε πως εισήγαγαν κανέλα, βάλσαμο, μύρο, χέννα, νάρδο, βάλανα από την Αίγυπτο, τη Συρία, την Κύπρο και το Λίβανο, ενώ εξήγαγαν πρώτες ύλες, όπως ξύλα κυπαρισσιού, αλλά και έτοιμα προϊόντα όπως λάδι ελιάς, αμυγδάλου και λαδάνου. Πολλά μινωικά βάλσαμα ήταν ιδιαίτερα δημοφιλή στην Αίγυπτο και αναφέρονται σε πολλά κείμενα της 18ης και 19ης Δυναστείας.

Στις πινακίδες της Γραμμικής Β αναφέρονται επίσης διάφορα καρυκεύματα, κάποια από τα οποία αναφέρεται ότι ζυγίζονταν και άλλα ότι μετριόταν σε όγκο. Προφανώς οι ουσίες που αποτελούνταν από μικρούς σπόρους ή μόρια με συμπαγή και ομογενή φυσιογνωμία καταγράφονται με βάση τις μετρήσεις όγκου, ενώ αυτές που αποτελούνταν από μόρια διαφορετικών διαστάσεων και δεν παρουσίαζαν συμπαγή όψη, καταγράφονται με βάση τις μονάδες βάρους.

Ορισμένα αρώματα της αρχαιότητας

Ίρινον
Το ίρινον παράγονταν από τις ρίζες της ίριδας, αφού κόβονταν, απλώνονταν στη σκιά και ξεραίνονταν περασμένες σε νήματα. Το ίρινον ήταν άρωμα εύκολο στην παρασκευή του, με απλά συστατικά και οσμή που βελτιώνονταν με την πάροδο του χρόνου, καθώς και με την προσθήκη ελαιολάδου ή αιγυπτιακής βαλάνου. Επρόκειτο για ένα αγαπητό και σχετικά φθηνό άρωμα.

Νάρδον
Παράγονταν από τη ρίζα της ινδικής νάρδου, με λεπτό άρωμα που άντεχε στο χρόνο. Το καλύτερο νάρδον παράγονταν στην Ταρσό της Κιλικίας. Αποτελούσε απαραίτητο συστατικό της γυναικείας τουαλέτας, ενώ χρησιμοποιούνταν και για τον αρωματισμό του κρασιού, αλλά και για την παρασκευή παστίλιας για ευχάριστη αναπνοή.

Στακτή
Ακριβό και πολυτελές άρωμα, πικρό και δηκτικό, ήταν εισαγόμενο από την Ανατολή, από το έλαιον του θάμνου της σμύρνας. Ήταν ιδιαίτερα γνωστό στους Έλληνες της Μικράς Ασίας, ενώ το όνομά του υποδηλώνει τον τρόπο παρασκευής του, μέσω του σταξίματος του πολύτιμου υγρού της σμύρνας, όταν χαράσσονταν ο βλαστός και τα κλαδιά της. Η συγκομιδή της γινόταν στις πιο ζεστές μέρες του χρόνου και διαρκούσε αρκετό διάστημα. Η σμύρνα χρησιμοποιούνταν για υγρά αρώματα, αλοιφές, παστίλιες, θυμιάματα και αρωματικά κρασιά, καθώς και για ως συστατικό διάφορων σύνθετων αρωμάτων ή για τον εμπλουτισμό φτηνότερων ελαίων.

Βάλσαμο
Το φυτό αυτό ευδοκιμούσε στην Αραβία και τη Συροπαλαιστίνη και ήταν περιζήτητο για τις θεραπευτικές και τις κοσμητικές του χρήσεις. Επρόκειτο για μία ακριβή και σπάνια πρώτη ύλη που χρησιμοποιούνταν μάλιστα και ως ήδυσμα, συστατικό δηλαδή άλλων αρωμάτων. Καθώς λεγόταν, μία σταγόνα από το βάλσαμο αρκούσε για να αρωματίσει ολόκληρο δωμάτιο.

Τύλιον έλαιον
Ήταν διάσημο για το γλυκό και απαλό του άρωμα. Παράγονταν από τη σύνθλιψη σπόρων του φυτού τήλιος ή βούκερας, το γνωστό ως ελληνόχορτο, που συναντώνταν σε κάποια από τα εδάφη της Αττικής. Οι Αθηναίοι το προτιμούσαν μάλιστα ιδιαίτερα για καλλωπιστικούς και ιατρικούς σκοπούς, καθώς και για το φαγητό.


Βιβιογραφία
Forbes J. R., Studies in Ancient Technology, Volume III, 1993.

Λιβέρη Α., “Η χρήση των αρωματικών φυτών και βοτάνων για την παρασκευή αρωμάτων και καλλυντικών στην ελληνική αρχαιότητα, 56-82, στο Φαρμακευτικά και Αρωματικά Φυτά, Ζ΄ Τριήμερο Εργασίας, Κύπρος, Παραλίμνι, 21/25-3-1997, ΕΤΒΑ, Αθήνα 1997.

Ραυτοπούλου Ε., «Η πώληση και χρήση του ελαιολάδου και του αρωματικού λαδιού στην Αρχαϊκή Ελλάδα», 110-117 στο Ελιά και Λάδι, Δ’ Τριήμερο Εργασίας, Καλαμάτα 7-9 Μαΐου 1993, Πολιτιστικό Τεχνολογικό Ίδρυμα ΕΤΒΑ, 1996.

Τζιγκουνάκη Α., Perna M., “Καρυκεύματα και αρωματικά φυτά κατά τη μυκηναϊκή εποχή”, 39-48, στο Ελιά και Λάδι, Δ’ Τριήμερο Εργασίας, Καλαμάτα 7-9 Μαΐου 1993, Πολιτιστικό Τεχνολογικό Ίδρυμα ΕΤΒΑ, 1996.
Υπουργείο Οικονομίας και Οικονομικών Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης ΕΠ Κοινωνία της Πληροφορίας Ευρωπαϊκή Επιτροπή
ΠΗΓΗ
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ "Η τέχνη της αρωματοποιίας στην Αρχαία Ελλάδα"

Ευρωπαϊκό πλαίσιο και Ελληνική ΑΟΖ

Του Νίκου Λυγερού
Ένα από τα πιο σημαντικά αποτελέσματα της Ελληνικής Προεδρίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, είναι πια επίσημο και αφορά άμεσα την ελληνική ΑΟΖ. Το νοητικό σχήμα που ακολουθήθηκε βασίζεται στη γενίκευση της κυπριακής προσέγγισης μέσω της ένταξής της στην Ευρωπαϊκή Ένωση για να προχωρήσει μετά, και μάλιστα δυναμικά στη θέσπιση της ΑΟΖ και την επικύρωση της οριοθέτησης μεταξύ της Αιγύπτου και της Κύπρου. Επί του πρακτέου ενεργοποιήθηκε η γεωπολιτική έννοια, η οποία δεν είναι νομική της «ευρωπαϊκής ΑΟΖ». Πιο συγκεκριμένα, η Ευρωπαϊκή Ένωση αρχίζει έμπρακτα πράξεις που διασφαλίζουν τον συντονισμό των κινήσεων των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης όσον αφορά τα θαλάσσια σύνορά τους, αλλά και την ένωση των ΑΟΖ. Αυτή η απόφαση στο πλαίσιο της Ελληνικής Προεδρίας αποτελεί ένα κατόρθωμα για την πατρίδα μας. Με αυτόν τον τρόπο εξετάζουμε συνολικά για όλα τα κράτη μέλη την ασφάλεια της ενέργειας και την πρόσβαση σε αυτή. Με άλλα λόγια πρόκειται για κινήσεις που αφορούν τους υδρογονάνθρακες. Μια άμεση επίπτωση αυτού του ευρωπαϊκού κειμένου είναι το θέμα της ενέργειας στη Μεσόγειο Θάλασσα αλλά και στον Εύξεινο Πόντο και ακολουθεί βέβαια το ψήφισμα στις 14 Μαρτίου 2013 αλλά και την έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Συνεχίζεται πλέον σε στρατηγικό επίπεδο η στρατηγική της ευρωπαϊκής ενέργειας που ενισχύει το πεδίο δράσης της ελληνικής ΑΟΖ. Έτσι το εθνικό μας όραμα υποστηρίζεται πια και από το ευρωπαϊκό πλαίσιο στον τομέα της θαλάσσιας ενέργειας. Η γαλάζια ενέργεια λειτουργεί καταλυτικά για να περάσουμε στην Ευρώπη, τις εθνικές μας θέσεις όσον αφορά στην ελληνική ΑΟΖ. Και αυτό το γενικότερο πλαίσιο που προσφέρει μεγαλύτερες δυνατότητες για την ενεργοποίηση και του θέματος της θέσπισης και των οριοθετήσεων αφού τώρα θα μπορούμε να προβάλλουμε και το πρακτικό επίπεδο των θαλάσσιων οικοπέδων που θα δώσουν και το στίγμα των στόχων μας σε επίπεδο στρατηγικής.
Πηγή: http://www.lygeros.org/articles.php?n=15713&l=gr
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ "Ευρωπαϊκό πλαίσιο και Ελληνική ΑΟΖ"

Παρασκευή 27 Ιουνίου 2014

ΕΙΜΑΙ ΑΞΙΩΜΑΤΙΚΟΣ ΚΑΙ ΟΧΙ «ΕΝΣΤΟΛΟΣ»


Γιατί «κύριε» πολιτικέ:
  • Είμαι αυτός που στα 18 μου με εξετάσεις μπήκα σε μια από τις στρατιωτικές σχολές.
  • Είμαι αυτός που τελείωσα τις σπουδές μου στο προβλεπόμενο χρονικό διάστημα.
  • Είμαι αυτός που βγαίνοντας από τη σχολή πήρα πρώτο μισθό 800 € μεικτά.
  • Είμαι αυτός που ανέλαβα να προσέχω στρατιώτες στην ίδια ηλικία με μένα και μεγαλύτερους και όπως μου τους «χρέωσαν» έτσι τους παρέδωσα χωρίς να ανοίξει ρουθούνι.
  • Είμαι αυτός που στα 22 έριχνα με πυροβόλο, έκανα πτώση με αλεξίπτωτο, έκανα κατάδυση, οδηγούσα άρμα, ελικόπτερο, φρεγάτα, τζετ και πάλι ήμουν υπεύθυνος και για άλλους εκτός από εμένα.
  • Είμαι αυτός που κάθε 2, 3, 4 χρόνια όπου γης και πατρίς.
  • Είμαι αυτός που ΠΟΤΕ δε ζήτησε αύξηση.
  • Είμαι αυτός που ποτέ δεν σταμάτησε να δουλεύει.
  • Είμαι αυτός που ήμουνα μόνος μου σε μια βραχονησίδα με μόνη ασπίδα την πατρίδα και εσύ με έβριζες.
  • Είμαι αυτός που όταν έκανες πίσω γιατί δεν είχες το θάρρος, πάλι εμένα έβριζες και πάλι σε εμένα έριξες το φταίξιμο, γιατί εγώ δεν μπορούσα να μιλήσω καθώς δεν ήμουν πολιτικός.
  • Είμαι αυτός που διαλύει μέση και αυχένα πετώντας με το αεροσκάφος υπερηχητικά, που πέφτει από τα 1200 πόδια και μετά από 800 άλματα δεν έχει γόνατα, που ανεβαίνει στα 12.000 πόδια για να επισκευάσει το πεπαλαιωμένο ελικόπτερο που του έχουν πει να πετάει, που έχει χάσει την ακοή του μετά από 500 βολές στο άρμα, που καταδύεται σε ένα κομμάτι σίδερο στα 800 πόδια, που ταξιδεύει με φουρτούνα σε όλο το Αιγαίο.
  • Είμαι αυτός που δεν παίρνει υπερωρίες.
  • Είμαι αυτός που κατηγορείς για μισθοφόρο επειδή ζητάω να ΜΗΝ μου κόψουν από το μισθό και με κοροϊδεύεις ότι κάνω λειτούργημα αλλά με αντιμετωπίζεις σαν δημόσιο υπάλληλο για την ασφάλιση μου.
  • Είμαι αυτός που πλήρωνε τόσα χρόνια εισφορές για να του πουν ότι το ταμείο του δεν έχει λεφτά.
  • Είμαι αυτός που δεν έχει ωράριο.
  • Είμαι αυτός που βρίζεις και που μου χρεώνεις ακόμα τη χούντα μετά από 40 χρόνια, που δεν με θες, αλλά θα είμαι εκεί όταν με χρειαστείς, σε αεροδιακομιδή, φωτιά, θεομηνία ή πόλεμο.
  • Είμαι αυτός που μου ζητάς να μείνω 40 χρόνια σε μια δουλειά, που δεν υπάρχει όμοιά της.
  • Είμαι αυτός που έχω σκοτωθεί εν ώρα υπηρεσίας κυνηγώντας τον «σύμμαχο», προσπαθώντας να εφαρμόσω αυτά που εσύ έχεις διατάξει, αλλά δεν εφαρμόζεις.
  • Είμαι αυτός που εδώ και χρόνια κοσμείς με επίθετα όπως «καραβανά» «βολεψάκια»,«κηφήνα», «αμόρφωτο», «γραφειοκράτη» και εγώ δεν σου απαντώ.
  • Είμαι αυτός που στην πλάτη του ξοδεύονται δις για εξοπλισμούς, αλλά εγώ δουλεύω σε άθλιες συνθήκες και με απαρχαιωμένο εξοπλισμό.
  • Είμαι αυτός που πασχίζει τα παιδιά του και η γυναίκα του να έχουν φυσιολογική ζωή, με κάθε τρεις και λίγο μεταθέσεις.
  • Είμαι αυτός που φοράει τη σημαία του με περηφάνια στο μπράτσο και τη σηκώνει σε μέρη μακρινά, για να μπορείς εσύ να πας για μπάνιο και διακοπές.
  • Είμαι αυτός που πληρώνει ο Ελληνικός λαός και γι’ αυτό του δίνω τα καλύτερα μου χρόνια και τη ζωή μου ακόμα για να ζει ελεύθερος και ασφαλής.
  • Είμαι μάνα, πατέρας, γιος, κόρη, αδερφός, αδερφή σου.
Αυτός είμαι «κύριε» πολιτικέ, Αξιωματικός είμαι και ΟΧΙ ένστολος.
Από την Ομάδα Σύνταξης της εφημερίδας που εκδίδει ο Σύνδεσμος Τάξεως ΣΣΕ/1968, ΤΕΥΧΟΣ 74
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ "ΕΙΜΑΙ ΑΞΙΩΜΑΤΙΚΟΣ ΚΑΙ ΟΧΙ «ΕΝΣΤΟΛΟΣ»"

Ο Έλληνας γλύπτης Μιχάλης Τόμπρος, (1889-1974)


γύψινο πρόπλασμα της Nίκης του Παιωνίου από τον Tόμπρο
Γράφτηκε από την Μαρία Μποϊλέ

Η ελληνική γλυπτική του 20ού αιώνα ευτύχησε να έχει έναν πραγματικά ταλαντούχο και πληθωρικό γλύπτη, τον Μιχάλη Τόμπρο, ο οποίος στην πρώιμη περίοδο της καριέρας του δοκίμασε τις ικανότητές του στις κλασικές φόρμες, ενώ εν συνεχεία πειραματίστηκε σε καινοτόμες και εξαιρετικά πρωτοποριακές, για την Ελλάδα, μορφές έκφρασης.

Καταγόταν από μεγάλη οικογένεια μαρμαρογλυπτών της Άνδρου. Από το 1903 έως το 1909, σπούδασε γλυπτική και σχέδιο στη Σχολή Καλών Τεχνών στην Αθήνα, με δασκάλους τον Γεώργιο Βρούτο, τον Λάζαρο Σώχο, τον Αλέξανδρο Καλούδη και τον Δημήτριο Γερανιώτη. Συνέχισε τις σπουδές του στο Παρίσι στην Ακαδημία Ζυλιάν κοντά στους L. H. Bouchard και P. M. Landowski.

Το 1919 άρχισε να διδάσκει γλυπτική στην Αρχιτεκτονική Σχολή του Πολυτεχνείου, αλλά το 1923 αναγκάστηκε να παραιτηθεί λόγω αντιδράσεων που προκάλεσε η στάση του κατά της ίδρυσης του Πολεμικού Μουσείου. Έζησε κατά διαστήματα στη γαλλική πρωτεύουσα έως το 1928, ενώ κατά τα έτη 1935-36 υπήρξε εκδότης του περιοδικού τέχνης «ο 20ός αιώνας». 

Με παρέμβαση του μεταξικού καθεστώτος, διορίσθηκε καθηγητής της γλυπτικής στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών το 1938 και την ίδια χρονιά, πάλι με την υποστήριξη της δικτατορίας του Μεταξά, εκπροσώπησε την Ελλάδα στη Biennale της Βενετίας. Το 1943, στο μέσο της Κατοχής, διορίστηκε διευθυντής Καλών Τεχνών του Υπουργείου Παιδείας. Από το 1957 έως το 1959 διετέλεσε διευθυντής της Ανωτάτης Σχολής Καλών Τεχνών και το 1960 σταμάτησε να διδάσκει. Το 1968 εκλέχτηκε μέλος της Ακαδημίας Αθηνών.

Η κλασική μόρφωση του καλλιτέχνη και οι αναλογίες του στη γλυπτική από την αρχή της καριέρας του διευκόλυναν την παρουσία του στα καλλιτεχνικά τεκταινόμενα της ελληνικής πρωτεύουσας. Το 1915 εξέθεσε, σε ηλικία 25 ετών, το έργο του «Ο αθλητής», που απέσπασε τιμητικές κριτικές. Το 1917 χαρακτηρίστηκε από το περιοδικό «Πινακοθήκη» ως ένας καλλιτέχνης «όστις θα δώσει τας χρηστοτέρας ελπίδας του ευρυτάτου μέλλοντος».


"Χορεύτρια" ( Χαλκός, 31 Χ 16.5 εκ. )
Έτος : 1927

Tο 1919 ο γλύπτης ανέλαβε, με εντολή του Eλευθερίου Bενιζέλου, να αντιγράψει και να σμικρύνει στο ένα τρίτο του μεγέθους της τη Nίκη του Παιωνίου, που είχε βγει στην επιφάνεια κατά τις ανασκαφές του Γερμανικού Αρχαιολογικού Iνστιτούτου, για να χυτευτεί σε ορείχαλκο στο Παρίσι, προκειμένου να την προσφέρει ο Bενιζέλος το 1920 στον συνομιλητή του, τον Γάλλο αρχιστράτηγο των Συμμαχικών Δυνάμεων Λουί-Φρανσέ ντ' Eσπερέ. Tο γύψινο πρόπλασμα της Nίκης του Παιωνίου από τον Tόμπρο –ο οποίος επηρεάστηκε από αυτήν και σε δικά του έργα– εκτίθεται στο Mουσείο Oλυμπίας (Mανόλης Ανδρόνικος, αρχαιολογικός οδηγός OΛYMΠIΑ, «Eκδοτική Αθηνών»).

 
Κεφάλι κόρης, 1931, μάρμαρο
32Χ17Χ21


Προτομή Σοφίας Σλήμαν ( Εγκαστρωμένου), 1937
Θέση : Προθάλαμος Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου Αθήνας
Σημαντικό προσόν του ήταν η άρτια τεχνική κατάρτιση και η γνώση των κανόνων της πλαστικής τέχνης. Διακρίθηκε ιδιαίτερα σε προτομές, ανδριάντες και μνημειακά σύνολα. Η πορεία του προς το μοντερνισμό από το 1950 και εξής έγινε απόλυτα σαφής με την ενασχόλησή του με την Αφαίρεση, στο πλαίσιο της οποίας έδωσε ορισμένα από τα πιο εντυπωσιακά έργα του, επανεξέτασε τη φύση και τη φυσιογνωμία του γλυπτού και δημιούργησε συμβολικές και φανταστικές εικόνες.

Κορμός Αμερικανίδας αθλήτριας (μερική άποψη), 1928.
Μπρούτζος, 142 εκ. x 68 εκ. x 40 εκ.
 Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης του Ιδρύματος Βασίλη και Ελίζας Γουλανδρή στην Άνδρο.


Το ξωτικό, 1955, Μπρούντζος , 116 x 65 x 27 εκ.,
Εθνική Πινακοθήκη Αθηνών.
Ο Τόμπρος, που ουσιαστικά διαμόρφωσε την εικαστική του γλώσσα την περίοδο του Μεσοπολέμου, ήταν από τους πρώτους που επιχείρησαν το συγκερασμό του ελληνικού με το ευρωπαϊκό στοιχείο. Στις δεκαετίες του '20 και του '30 πέρασε από τις επιδράσεις του Maillol στη δωρική λιτότητα, βασισμένη σε δωρικά πρότυπα, αφού ενδιάμεσα καταπιάστηκε παρενθετικά με κυβιστικές και γενικά αφαιρετικές προσεγγίσεις, όχι μόνο της ανθρώπινης μορφής, αλλά και άλλων θεμάτων.


Χοντρή καθισμένη γυναίκα, 1948;

Σε έκθεση που έγινε το 1928, αμέσως μετά την επιστροφή του στην Ελλάδα από το Παρίσι, παρουσίασε στην Αθήνα τα έργα Χορεύτρια και Κορμός Χορεύτριας σε ορείχαλκο. Και στα δύο, η επίδραση της Νίκης του Παιωνίου, την οποία ο Τόμπρος συμπλήρωσε για το Αρχαιολογικό Μουσείο Ολυμπίας, είναι αδύνατον να παραγνωριστεί στην οργάνωση των αξόνων των άκρων, στη γυμνότητα του αριστερού στήθους και στον χιτώνα με το ιμάτιο.


Ταφικό μνημείο οικογένειας Μιχάλη Τόμπρου
Θέση : α΄Νεκροταφείο Αθήνας, Έργο ( 1971 )
Το 1929, πραγματοποίησε το έργο «Δύο φίλες» σε μάρμαρο, το οποίο μετέφερε σε ορείχαλκο τον επόμενο χρόνο. Οι δύο γυναίκες υλοποιούν το νόημα της φιλίας. Εδώ ο Τόμπρος στηρίχθηκε σε ένα σπάνιο μοτίβο των υστεροελληνιστικών χρόνων (Σύμπλεγμα νέας γυναίκας και κοριτσιού, 1ος αιώνας π.Χ., Αρχαιολογικό Μουσείο Σμύρνης).


Δύο φίλες, 1929, Μάρμαρο , 66 x 33 x 21 εκ., Εθνική Πινακοθήκη Αθηνών.

Το 1932 ο γλύπτης πραγματοποίησε στροφή προς την ελληνική παράδοση με την προτομή της Μεγαρίτισσας σε ορείχαλκο, που έχει ως πρότυπο την Κόρη του Ευθυδίκου. Η επιλογή αυτή εκφράστηκε και θεωρητικά από τις σελίδες του περιοδικού "20ός αιώνας", που το κυκλοφόρησε ακολουθώντας αντίστοιχα γαλλικά περιοδικά στη νοοτροπία και στην εμφάνιση.

Μνημείο Αιωνίας Ποίησης
Έτος : 1930, Θέση : Πλατεία Αιωνίας Ποίησης, Σκύρος
Πρόκειται για μνημείο αφιερωμένο στον Βρετανό ποιητή Ρούπερτ Μπρούκ

Το άγαλμα του Αφανούς Ναύτη στην Χώρα της Άνδρου

Ο έφιππος ανδριάντας του Γεώργιου Καραϊσκάκη στην Αθήνα

Εν κατακλείδι, ο Μιχάλης Τόμπρος χαρακτηρίζεται ως ένας καλλιτέχνης πρωτοπόρος και μοντέρνος εξαιτίας των νεωτεριστικών στοιχείων που εισήγαγε στην ελληνική γλυπτική. Χωρίς να αμφισβητεί το μάθημα του Rodin, αποκατέστησε τις γέφυρες με την κλασική τέχνη, που ουσιαστικά είχαν διακοπεί από τους ακαδημαϊκούς, έδειξε την εκτίμησή του προς τον προ-κλασικό εικαστικό κόσμο και σεβάστηκε τη λαϊκή παράδοση και κληρονομιά. Θα μπορούσαμε να πούμε με βεβαιότητα πως υπήρξε ο πρώτος Έλληνας γλύπτης που σηματοδότησε τη μετάβαση της εγχώριας πλαστικής τέχνης από το Μόναχο και τον Κλασικισμό, στο Παρίσι και τα κινήματα της ανεξάρτητης πρωτοπορίας.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Παυλόπουλος, Δ., Ο γλύπτης Μιχάλης Τόμπρος (1889-1974), δακτυλογραφημένη διδακτορική διατριβή, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Αθήνα 1996.
Παυλόπουλος Δ., Ζητήματα Νεοελληνικής Γλυπτικής, Αθήνα 1998

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ "Ο Έλληνας γλύπτης Μιχάλης Τόμπρος, (1889-1974)"
Related Posts with Thumbnails